Kıtlık, Tercih ve Fayda
Kıtlık ve Tercih
İlk ünitede iktisadı tanımlarken, “iktisadın bir tercih bilimi” olduğunu söylemiştik. İktisat bilimi kaynakların kıt olması nedeniyle, insanların yaptıkları tercihleri ve bu tercihlerin sonucunda oluşan ekonomik etkileşimleri inceler.
İnsan ihtiyaçlarını karşılamak üzere kullanılacak mal ve hizmetleri üretmek için üretim faktörleri (girdiler) kullanılır. Üretim faktörleri, toprak (doğal kaynaklar), sermaye ve emekten oluşan kaynaklardır. (Bazı iktisada giriş kitaplarında 4. üretim faktörü olarak “girişim” de yerini almaktadır.)
Kaynaklar (girdiler); mal ve hizmet üretiminde kullanılan doğa ya da insanlar tarafından sağlanan tüm araçlardır.
- İnsanlar tarafından üretilemeyen kaynaklar, doğal kaynaklardır. Doğal kaynaklara örnek olarak toprak, su, petrol, mineraller, vahşi yaşam, orman gösterilebilir.
- İnsanlar tarafından sağlanan kaynaklar
o Emek: Mal ve hizmet üretmek için gerekli fiziksel ve zihinsel çalışmalardır.
o Sermaye: Diğer malları üretmek için kullanılan makineler, araçlar ve fabrikalardır.
Fiziksel Sermaye: Makine teçhizat vs.
Finansal Sermaye: Fiziksel sermaye üzerindeki mülkiyet hakkını ifade eder.
Beşerî Sermaye: Çalışanların eğitim ve yetiştirilme aracılığı ile elde ettikleri bilgi birikimi ve yeteneklerdir. (insanların kendilerine yaptıkları yatırım.)
Finansal Sermaye: Fiziksel sermaye üzerindeki mülkiyet hakkını ifade eder.
Beşerî Sermaye: Çalışanların eğitim ve yetiştirilme aracılığı ile elde ettikleri bilgi birikimi ve yeteneklerdir. (insanların kendilerine yaptıkları yatırım.)
