Ekonomizm

28.04.2017

3.07.2016

Beveridge Eğrisi Nedir ?


  Beveridge eğrisi, işgücü-istihdam piyasasında açık iş oranı (yada sayısı) ile, işsizlik oranı (yada işsiz sayısı ) arasındaki kısa dönemdeki negatif ilişkiyi ortaya koyan eğridir. İngiliz iktisatçı W.Henry Beveridge tarafından ortaya konulmuştur (Berber, 2013: 63).
   Beveridge eğrisinin çiziminde 45°’lik bir açı oluşturan köşegen doğrusunun sağında kalan noktalarda işsizlik oranı ve sayısının açık iş oranı ve sayısından fazla; solunda kalan noktalardaysa açık iş oranı ve sayısının işsizlik oranı ve sayısından fazla olduğu görülebilmektedir. Köşegen doğrusunun bir kareye ait olması nedeniyle de köşegen üzerindeki tüm açık iş ve işsiz sayısı bileşimleri birebir eşleşmektedir. Ayrıca, doğrunun sol yukarısına doğru gidildikçe açık iş oranının artması ve işsizlik oranının azalmasıyla ekonomi konjonktürel olarak canlanmakta; sağ aşağıya doğru gidildikçe ise işsizlik oranı artışı ve açık iş oranının azalmasıyla da ekonomide konjonktürel daralma ve dolayısıyla da konjonktürel işsizlik artışı olmaktadır. (Bleakley ve Fuhrer, 1997: 3; Tiryaki, 2007: 44).
     Beveridge eğrisinin zaman içinde orijine yaklaşması veya orijinden uzaklaşması da mümkün olabilmektedir. Eğrinin orijinden uzaklaşması, açık iş oranı ve sayısı sabitken daha yüksek işsizlik oranı ve sayısını göstermekte olup, diğer taraftan işgücü piyasasındaki doğal işsizliğin artması anlamına da gelmektedir. Beveridge eğrisinin orijine doğru hareketi ise, aynı açık iş oranı ve sayısına karşılık daha düşük işsizlik oranı ve sayısını ifade etmektedir. Ayrıca bu durum, emek piyasasının daha etkin hale geldiğini ve daha düşük bir geçici ve yapısal işsizlik oranına ve dolayısıyla da daha düşük bir doğal işsizlik düzeyine ulaşıldığını da işaret etmektedir. Diğer taraftan nüfus artışı, iç ve dış göç gibi nedenlerle işgücüne katılım oranlarındaki artış doğal işsizlik oranını artırarak Beveridge eğrisini orijinden uzaklaştıracak; aksine, açık  iş-işsiz eşleşmesindeki uyumun İş Kurumu ve özel istihdam büroları başta olmak üzere işgücü piyasası aracılarınca daha etkin bir biçimde sağlanmasıyla da doğal işsizlik oranı düşecek ve Beveridge eğrisi de orijine doğru yaklaşacaktır.


Şekil-1 Beveridge eğrisi Kaynak:(Biçerli, 2009: 431)

    Açık iş oranı ile işsizlik oranı arasında temelde ters bir ilişki vardır. Köşegen doğrunun üzerindeki noktalarda (ör: J ve K noktaları) açık iş sayısının işsiz sayısına eşit olduğu tam istihdam durumu, doğrunun üzerinde kalan kısımlarda (ör: L noktası) işgücü talebi fazlası yani ekonominin genişleme dönemi, altında kalan kısımlarda (ör: M noktası) emek arzı fazlası yani ekonominin daralma dönemini gösterilmektedir. Ekonominin tam istihdamda olduğu J gibi bir noktada bile U1 kadar işsizlik mevcuttur. Bu, yapısal ve friksiyonel işsizlik toplamından oluşan doğal işsizlik oranıdır. K noktası da tam istihdam durumundaki işsizliği ifade etmesine rağmen J noktasına göre hem açık iş hem de işsiz sayısı daha fazladır. O halde J noktasından K noktasına ya da B1 Beveridge eğrisinden B2 beveridge eğrisine kaymanın nedenleri:
   a) İşverenlerin işgücünde aradığı nitelikler ile işsizlerin sahip olduğu nitelikler arası yapısal uyumsuzluğun var olması,
  b) İşgücünün, işgücü devrinin ve işgücünün büyüme oranının artması,
  c) Friksiyonel ve yapısal işsizlikte bir artış olabilir (Biçerli, 2009: 431).

10.06.2016

15.05.2016

Rasyonel Beklentiler Hipotezi



Rasyonel Beklentiler Hipotezi

Beklentileri, adaptif ve rasyonel beklentiler şeklinde ayırarak incelemek mümkündür
Bireyler beklentilerini adaptif bir şekilde belirleyebilir. Buna göre enflasyon ile ilgili beklentiler oluşturulurken, sadece geçmiş dönem bilgileri kullanılır.
Rasyonel Beklentiler Hipotezi, ilk defa 1961 yılında mikro iktisat alanında yapılan bir çalışmada John Muth tarafından ileri sürülmüştür.

6.04.2016

Makro ve Mikro KPSS Destekli Çözümlü Sorular

Makro ve Mikro KPSS Destekli Çözümlü Sorular




Soru 1-) Bir ülkenin para biriminin ulusal sınırlar içerisinde enflasyon nedeniyle değer yitirmesi sonucu, ülkenin para biriminin değerinin yabancı paralar karşısında değerinin ayarlanması ve bu nedenle ülkenin yerel para birimi cinsinden döviz kurlarının değer kazanması sürecine ne ad verilir?


A) Resesyon
B) Depresyon
C) Durgunluk


D) DevalüasyonDevalüasyon, bir devletin resmi para biriminin diğer ülke dövizleri karşısında değer kaybettirilmesidir. Bu yolla ithal malları pahalılaşırken yerli malların fiyatı da aşağı çekilmiş olur.

E) Revalüasyon
Soru 2-) Aşağıdakilerden hangisi talebi değiştiren faktörlerden biri değildir?


A) Tamamlayıcı malların fiyatındaki değişim
B) Rakip malların fiyatlarındaki değişim
C) Tüketicinin parasal veya nominal gelir seviyesi

D) Üretim teknolojisindeki gelişmeler

E) Toplumun ortak beğeni ve alışkanlıklarındaki değişiklikler

Soru 3-) Aşağıdakilerden hangisi arzı etkileyen faktörlerden biri değildir?


A) Üreticilerin sayısı

B) Malın miktarı

C) Diğer malların fiyatları
D) Firmanın amaçları
E) Gelecek ile ilgili beklentiler

Soru 4-) Bir bağımsız değişkendeki yüzdesel değişimin, arz veya talep miktarı bağımlı değişkenleri üzerinde ne oranda bir yüzdesel değişim yarattığını hesap etmemizi sağlayan, o malın arz veya talep miktarının bağımsız değişkene olan hassasiyetini ölçmemizi sağlayan kavrama ne ad verilir?


A) Arz eğrisi
B) Üretim imkanları eğrisi
C) Arz fonksiyonu

D) Esneklik

E) Phillips eğrisi

Soru 5-) Üreticilerin, fiyat değişmelerine karşı arz miktarında gösterdikleri duyarlılığın ölçüsü aşağıdakilerden hangisidir?


A) Arz eğrisi
B) Üretim imkanları eğrisi
C) Arz fonksiyonu

D) Arz esnekliği

E) Phillips eğrisi

Soru 6-) Aşağıdakilerden hangisi Tam Rekabet Piyasası’nın özelliklerinden biri değildir?


A) Piyasada az sayıda alıcı ve satıcı vardır.

B) Alıcı ve satıcılardan bir kısmının piyasadan çekilmesi, piyasa dengelerini etkileyecek sonuç yaratmaz.
C) Ne alıcıların, ne de satıcıların malın piyasa fiyatını tek başlarına değiştirebilme gücü yoktur. Bu nedenle, Tam Rekabet Piyasası'nda fiyat sabit bir değerdir.
D) Mallar homojendir ve bölünebilir olma özelliği taşırlar.
E) Piyasa şeffaftır; saydamdır. Tüketiciler piyasa ile ilgili her türlü bilgiye ulaşabilmektedirler.

Soru 7-)

I. Tam rekabet piyasası, özellikle tam rekabet bağlamında, piyasada çok sayıda firmanın bulunduğu ve tek başına hiçbir alıcının ve tek başına hiçbir satıcının, piyasada oluşan fiyatı etkileyemediği piyasa çeşididir.
II. Monopol piyasasında az sayıda firma vardır.
III. Monopollü rekabet, içinde farklılaştırılmış fakat birbirinin yerini kolayca alabilen malları üretip satan çok sayıda firmanın var olduğu piyasa çeşididir.


Yukarıdaki ifadelerden hangisi / hangileri doğrudur?


A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I, II

D) I, III

E) I, II, III

Soru 8-) İçinde farklılaştırılmış fakat birbirinin yerini kolayca alabilen malları üretip satan çok sayıda firmanın var olduğu piyasaya ne ad verilir?


A) Tam rekabet
B) Oligopol
C) Piyasa ekonomisi
D) Tekel

E) Monopollü rekabet

Soru 9-) Her ülkenin merkez bankasının çeşitli makro hedefleri gerçekleştirmek ve/veya çeşitli makro sorunlara çözüm yaratmak amacıyla çeşitli parasal araçlar vasıtası ile uyguladığı politikaya ne ad verilir?


A) Para Politikası

B) Maliye Politikası
C) Enflasyonist Politika
D) Deflasyonist Politika
E) Kamu Politikası

Soru 10-) Aşağıdakilerden hangisi para politikası araçlarından biridir?A) Zorunlu Karşılıklar Oranı
B) Disponibilite Oranı
C) Reeskont Oranı
D) Açık Piyasa İşlemleri

E) Hepsi

Soru 11-) Aşağıdakilerden hangisi M2 para arzını ifade etmektedir?

A) Dolaşımdaki Para (Dolaşıma Çıkmış Banknot+Madeni Para- Banka Kasaları) + Vadesiz Ticari Mevduat + Vadesiz Tasarruf Mevduatı + Vadesiz Diğer Mevduat + TCMB'deki Mevduat

B) M1 Para Arzı + Vadeli Ticari Mevduat +Vadeli Tasarruf Mevduatı + Vadeli Diğer Mevduat

C) M2 Para Arzı + Döviz Tevdiat Hesapları
D) M2 Para Arzı + Resmi Mevduat
E) M3A Para Arzı + TCMB'deki Diğer Mevduat

Soru 12-) Bir ulusal ekonomide, fiyatlar genel seviyesinin veya düzeyinin düzenli ve sürekli olarak artması veya yükselmesi sürecine ne ad verilir?

A) Resesyon
B) Depresyon

C) Enflasyon

D)Devalüasyon



E) Revalüasyon

Soru 13-)

I. Konsolide Bütçe Harcamaları'nın Konsolide Bütçe Gelirleri'nden fazla olması halinde ortaya çıkan eşitsizliğe bütçe açığı denmektedir.
II. Bütçe açığı, özünde bütçe harcamalarının bütçe gelirleri tarafından finanse edilemeyen bölümüdür.
III. Bütçe açığının finansmanından Hazine Müsteşarlığı sorumludur.
IV. Bütçe açığı bütçe gelirleri ile finanse edilemeyen harcama anlamına gelir ve bu harcamanın yapılması için borçlanma yoluyla kaynak yaratılması gereklidir.Yukarıdaki ifadelerden hangisi / hangileri doğrudur?
A) I, II
B) I, III
C) I, IV
D) I, II, III

E) I, II, III, IV

Soru 14-) Konsolide Bütçe Harcamaları'nın Konsolide Bütçe Gelirleri'nden fazla olması halinde ortaya çıkan eşitsizliğe ne ad verilir?

A) Bütçe Fazlası

B) Bütçe Açığı

C) Denk Bütçe
D) Borç Stoğu
E) Kamusal Açık

Soru 15-) Bütçe açığının finansmanından hangi kurum sorumludur?

A) Merkez Bankası
B) Defterdarlık

C) Hazine Müsteşarlığı
D) Yerel Yönetimler
E) Mahalli İdareler

Soru 16-) İç borç stokunun faiz, vade ve itfa şeklinden herhangi birini değiştirme işlemine ne ad verilir?

A) Konsolidasyon

B) Konversiyon
C) Millileştirme
D) Resesyon
E) Revizyon

Soru 17-) Aşağıdakilerden hangisi sömürgeci devlet anlayışının iktisadi davranış şeklini ifade eden akımdır?
A) Fizyokrasi
B) Keynesyen Ekonomi

C) Merkantilizm
D) Emperyalizm
E) Klasik Düşünce

Soru 18-) Gelir düzeyi ne olursa olsun yapılması zorunlu olan yatırımlara ne ad verilir?

A) Otonom Yatırım

B) Uyarılmış Yatırım
C) Ortalama Yatırım
D) Marjinal Yatırım
E) Kamu Harcamaları

Soru 19-) Aşağıdakilerden hangisi enflasyon kavramının tanımıdır?

A) Bir ulusal ekonomide, fiyatlar genel seviyesinin veya düzeyinin düzenli ve sürekli olarak artması veya yükselmesi sürecidir.

B) Ülkenin para birimi değer kazandığında, yabancı paralarının döviz kuru cinsinden değer yitirmesi sürecidir.
C) Ülkenin yerel para birimi cinsinden döviz kurlarının değer kazanması sürecidir.
D) Yabancı paralarının döviz kuru cinsinden değer yitirmesi sürecidir
E) Para biriminin, diğer paralar ve altına serbestçe dönüştürebilmesidir.

Soru 20-) Aşağıdakilerden hangisi enflasyon çeşitlerinden biri değildir?
A) Borçlular zarar eder
B) Tüketim artar

C) Alacaklılar karlı çıkar

D) İstihdamda azalmaya neden olur
E) Ücretlerde azalmaya neden olur

Soru 21-) Üretim kavramı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Mal ve hizmetlerin ortaya çıkarılması sürecine üretim denir.

B) Üretim faaliyetleriyle şekil, yer, zaman ve mülkiyet faydası oluşturulur.
C) Üretim malı, ihtiyaçları doğrudan tatmin etmeyen her çeşit hammadde, makine vb. mallardır.
D) Üretilen malların bir kısmı ileride kullanılmak üzere bozulmadan saklanıyorsa, saklanan bu kısma "stok" adı verilir
E) Doğal kaynaklar üretim faktörleri arasında yer almaz.

Soru 22-) Aşağıdakilerden hangisi deflasyonun etkilerinden biri değildir?
A) Cari fiyatlarla GSMH

B) Reel GSMH

C) Nominal GSMH
D) Kişibaşına GSMH
E) Hiçbiri

Soru 23-) Bir yıl içerisinde bir ulusal ekonomide üretilen mal ve hizmetlerin toplam katma değerine, ithalattan elde edilen vergi gelirleri ve net dış âlem faktör gelirlerinin eklenmesi ile bulunan değere ne ad verilir?
A) Cari fiyatlarla GSMH
B) Reel GSMH
C) Nominal GSMH
D) Kişibaşına GSMH

E) GSMH

Soru 24-) Kısa bir zaman dilimi için ekonomik büyümede meydana gelen gerilemeye ne ad verilir?

A) Resesyon

B) Depresyon
C) Durgunluk
D) Devalüasyon
E) Revalüasyon

Soru 25-) Ekonominin durgunluğun yaşandığı bir ortamda yüksek bir enflasyon ve işsizliği de beraber yaşaması sürecine ne ad verilir?

A) Resesyon
B) Depresyon

C) Stagflasyon

D) Devalüasyon
E) Revalüasyon





İktisat Çözümlü Çıkmış Sorular


1. Aşağıdakilerden hangisi üretim faktörlerinden biri değildir?

A) Emek

B) Doğal kaynaklar

C) Faiz

D) Sermaye

E) Girişim



2. Bir firmanın, üretimini durdurduğu zaman katlanacağı toplam maliyetler aşağıdakilerden hangisine eşittir?



A) Değişken maliyet

B) Marjinal maliyet

C) Sabit maliyet

D) Sıfır

E) Maksimum maliyet



3. Durgunluk içinde enflasyon ve işsizliğin olduğu konjonktüre ne ad verilir?



A) Stagflasyon

B) Deflasyon

C) Dezenflasyon

D) Depresyon

E) Konsolidasyon



4. Tüketim eğilimindeki düşüşün uzun vadede toplam tasarrufların azalmasına yol açmasına ne ad verilir?



A) Hızlandıran prensibi

B) Çoğaltan mekanizması

C) Likidite tuzağı

D) Tasarruf paradoksu

E) Depresyon



5. Bu Soru İptal.



6.Tasarruf Paradoksu edebilmek için I nolu kutuda belirtilen alana aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?



A) Düşük yatırım

B) Düşük faiz

C) Fiyatlarda artma

D) Yüksek vergiler

E) Yüksek parasal genişleme



7.Talep enflasyonunun göstergesi aşağıdakilerden hangisidir?



A) Toptan eşya fiyat indeksi

B) Ücretliler geçinme indeksi

C) İmalat sanayii fiyat indeksi

D) Üretici fiyat indeksi

E) Tüketici fiyat indeksi



8.Aşağıdakilerden hangisi maliyet enflasyonuna yol açan nedenlerden biridir?



A) Eğitim seviyesi

B) Hükümetin kamu harcamalarını emisyon yolu ile finanse etmesi

C) Ara madde-hammadde gibi girdilerin fiyatlarındaki artışlar

D) Nüfus artış oranı

E) Tüketim kalıplarındaki değişmeler



9.Aşağıdakilerden hangisi maliyet enflasyonunun göstergesi olarak kullanılabilir?



A) Toptan fiyat indeksi

B) Geçinme indeksi

C) Tüketici fiyat indeksi

D) Kazanç indeksi

E) Üretici fiyat indeksi



10. Kamu açıklarının finansmanı amacıyla finansal sistemden kullanılan kaynağın artması ve bu nedenle reel kesimin kullanabileceği fon miktarının azalmasına ne ad verilir?



A) İkame etkisi

B) Crowding-out (dışlama) etkisi

C) Tobin etkisi

D) Gelir etkisi

E) Servet etkisi



11. Çok sayıda alıcı ve satıcının bulunduğu ve bunların hiç birinin tek başına fiyatı etkileyemediği piyasa türü aşağıdakilerden hangisidir?



A) Monopollü rekabet

B) Tam rekabet

C) Eksik rekabet

D) Oligopol

E) Monopol



12. Vadesi yakın ve/veya kısa olan kamu borçlarının uzun süreli veya süresiz bir borç şekline dönüştürülmesi süreci aşağıdakilerden hangisidir?



A) Konsolidasyon

B) Transfer harcamaları

C) Takas

D) Swap

E) Tahkim



13. Aşağıdakilerden hangisi bütçenin transfer ödemeleri kalemi içerisinde yer alır?



A) Etüt ve proje giderleri

B) İç borç faiz ödemeleri

C) Taşıt alım ve onarım giderleri

D) Sağlık giderleri

E) Personel giderleri



14. Bütçe açığının finansmanını kolaylaştırmak amacıyla, iç borç stokunun faiz, vade ve itfa şeklinden herhangi birini değiştirme sürecine ne ad verilir?



A) Döner sermaye

B) Kâr transferleri

C) Emisyon

D) Konversiyon

E) İşletme sermayesi



15.Aşağıdakilerden hangisi Merkez Bankasının para politikası araçlarından biri değildir?

A) Reeskont oranı

B) Disponibilite oranı

C) Açık piyasa işlemleri

D) Yeniden değerleme oranı

E) Zorunlu karşılıklar oranı




CEVAPLAR: 1. C 2. C 3. A 4. D 5. E 6. A 7. E 8. C 9. E 10. B 11. B 12. A 13. B 14. D 15. D

4.04.2016

Vergi ile Şerefiyelerin Karşılaştırılması

Vergi ile Şerefiyelerin Karşılaştırılması

-Vergiler gibi şerefiyeler de zorunlu ödemelerdir.
-Vergiler gibi şerefiyeler de para ile ödenir ve kamu giderlerinin karşılanması için alınır.
-Vergiler daha çok genel bütçe içinde yer alırken, şerefiyeler daha çok yerel yönetim bütçeleri içinde yer alır.
-Vergiler karşılıksız ödemeler iken, şerefiyeler harçlar gibi karşılıklı ödemelerdir.


2006 KPSS : Şerefiye ile katılma payı arasındaki temel fark aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şerefiye belediyeler, katılma payı merkezi hükümet tarafından alınır.
B) Her ikisi de belediyeler tarafından alındığı halde, katılma payı gönüllü, şerefiyeler ise zorunludur.
C) Şerefiye meydana gelen değer artışına göre, katılma payı ise öngörülen harcamayı finanse etmek üzere alınır.
D) Şerefiye önceden belirlenmiş harcamaların finansmanı için, katılma payı ise değer artışı arşılığında alınır.
E) Şerefiye bireylerden, katılma payı ise kurumlardan alınır.


Soru: Şerefiye ile katılma payı arasındaki temel fark aşağıdakilerden hangisidir?

 A) Şerefiye belediyeler, katılma payı merkezi hükümet tarafından alınır.
 B) Her ikisi de belediyeler tarafından alındığı halde, katılma payı gönüllü, şerefiyeler ise zorunludur.
 C) Şerefiye meydana gelen değer artışına göre, katılma payı ise öngörülen harcamayı finanse etmek üzere alınır.
 D) Şerefiye önceden belirlenmiş harcamaların finansmanı için, katılma payı ise değer artışı karşılığında alınır.
 E) Şerefiye bireylerden, katılma payı ise kurumlardan alınır.

Resim ile Vergi ve Harcın Karşılaştırılması

Resim ile Vergi ve Harcın Karşılaştırılması


-Resimlerde vergi ve harçlar gibi zorunlu ödemelerdir.

-Resimlerde vergi ve harçlar gibi genel bütçe içinde yer alır

-Vergiler karşılıksız, harçlar bir hizmetten yararlanma karşılığında alındığı halde, resim karşılıksız, bir hizmetten yararlanma karşılığında veya bir hakka sahip olma karşılığında alınabilir.

-(ithalde alınan damga vergisi,karşılıksız, Ulaştırma alt yapıları resmi, hizmetten yararlanma, Avlanma ruhsatı, hak elde etme)

KPSS 2008 : Kamu kurumu fiyatları ile harçlar ve resimler arasındaki temel fark ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Kamu kurumu fiyatlarında kamusal nitelik taşıyan hizmetlerin fiyatlandırılması söz konusu olduğu hâlde, harç ve resimlerde özel nitelikleri ağır basan hizmetlerin fiyatlandırılması söz konusudur.
B) Harç ve resimlerde söz konusu hizmetin kamusal nitelikleri ağır basarken, kamu kurumu fiyatlarında özel kesimce üretilenlere benzer hizmetlerin fiyatlandırılması söz konusudur.
C) Harç ve resimler daha ziyade yerel yönetimler tarafından alındığı hâlde, kamu kurumu fiyatları büyük ölçüde merkezî yönetim tarafından alınır.
D) Harç ve resimler daha ziyade merkezî yönetim tarafından alındığı hâlde, kamu kurumu fiyatları büyük ölçüde yerel yönetimler tarafından alınır.
E) Harç ve resimlerle kamu kurumu fiyatları arasında özünde bir fark olmadığı hâlde, farklı yasalarla düzenlendiği için söz konusu ödemeler farklı adlandırılmaktadır

KPSS 2008 : Kamu kurumu fiyatları ile harçlar ve resimler arasındaki temel fark ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Kamu kurumu fiyatlarında kamusal nitelik taşıyan hizmetlerin fiyatlandırılması söz konusu olduğu hâlde, harç ve resimlerde özel nitelikleri ağır basan hizmetlerin fiyatlandırılması söz konusudur.
B) Harç ve resimlerde söz konusu hizmetin kamusal nitelikleri ağır basarken, kamu kurumu fiyatlarında özel kesimce üretilenlere benzer hizmetlerin fiyatlandırılması söz konusudur.
C) Harç ve resimler daha ziyade yerel yönetimler tarafından alındığı hâlde, kamu kurumu fiyatları büyük ölçüde merkezî yönetim tarafından alınır.
D) Harç ve resimler daha ziyade merkezî yönetim tarafından alındığı hâlde, kamu kurumu fiyatları büyük ölçüde yerel yönetimler tarafından alınır.
E) Harç ve resimlerle kamu kurumu fiyatları arasında özünde bir fark olmadığı hâlde, farklı yasalarla düzenlendiği için söz konusu ödemeler farklı adlandırılmaktadır

Vergiler ile Harçların Karşılaştırılması

Vergi İle Harcın Karşılaştırılması


-Harçlarda vergi gibi zorunlu ödemeler olup, harca konu kamu hizmetlerinden yararlananların, harcı ödemekten kaçınmaları söz konusu değildir.

-Harçlarda vergiler gibi para ile ödenmekte olup, kamusal finansman aracı olarak işlev görmektedir.

-Vergilerde bireysel(özel) karşılık olmadığı halde, harçlarda bireysel karşılık olup; harca konu hizmetten elde edilen fayda ile ödenen bedel arasında sıkı bir orantılılık bulunmaktadır. Verginin doğması ile hizmet sunumu arasında bir ilişki kurulmadığı halde; harcın doğması için, harca konu hizmetten yararlanılması gerekmektedir.

-Harç miktarının sunulan hizmetin maliyetinden fazla olması halinde aradaki fark vergi niteliğinde bir ödeme olarak kabul edilmektedir.

Soru1 : Aşağıdaki kamu gelirlerinden hangisi mükellefin hizmetten yararlanma derecesine göre alınmaktadır? 

A) Mali tekel gelirleri
B) Şerefiye
C) Harç 
D) Vergi
E) Parafiskal gelir

Soru2 : Harçlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Harçlar bazen yararlanılan hizmetin parasal değerinin üzerinde veya
altında olabilir.
B) Harçlarla vergiler arasında bir fark olmadığı hâlde yalnız farklı
yasalarla belirlendiklerinden farklı sayılmaktadırlar.
C) Ödenen harç yararlanılan hizmetin değerinin üzerinde ise aradaki fark
vergi sayılabilir.
D) Yapılan ödemelerin gerçek anlamda harç sayılabilmesi için yararlanılan
hizmetle ödenen bedel arasında bir orantılılık olması gerekir.
E) Harca tabi kamu hizmetleri genellikle Devlet tekelinde olduğundan harç ödemekten kaçınmak her zaman mümkün olmamaktadır.

KPSS 2002 : Vergiyi harçtan ayıran temel özellik aşağıdakilerden hangisidir?

A) Zora dayalı olması
B) Karşılıksız olması
C) Kesin olması
D) Parasal bir transfer olması
E) Kamusal finansman, aracı olması

Kpss 2009 : Harçlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? 

A) Harçlar bazen yararlanılan hizmetin parasal değerinin üzerinde veya altında olabilir.
B) Harçlarla vergiler arasında bir fark olmadığı hâlde yalnız farklı yasalarla belirlendiklerinden farklı sayılmaktadırlar.
C) Ödenen harç yararlanılan hizmetin değerinin üzerinde ise aradaki fark vergi sayılabilir.
D) Yapılan ödemelerin gerçek anlamda harç sayılabilmesi için yararlanılan hizmetle ödenen bedel arasında bir orantılılık olması gerekir.
E) Harca tabi kamu hizmetleri genellikle Devlet tekelinde olduğundan harç ödemekten kaçınmak her zaman mümkün olmamaktadır

3.04.2016

İktisadi Doktrinler Tarihi 3 (101-150) [Çözümlü]

101.  Nurkse’a göre ihracatın, bir ülkenin kalkınmasına olumlu etkide bulunmamasının aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
Gelişmiş ülkelerin sanayileşme tercihinde daha az ham madde gerektiren sektörlere yönelmesi
Gelişmiş ülkelerde artan gelirin büyük bir bölümünün sanayi sektörüne aktarılması.
Gelişmiş ülkelerin tarımsal koruyuculuğa gitmesi
Sentetik maddelerin üretim sürecine sokulması
Tarımsal mallara olan dış talep esnekliğinin giderek düşmesi

Cevap : Ülkelerin normal gelişme aşaması tarım - sana­yi - hizmet şeklindedir. Eğer gelirin büyük bir kısmı hizmet sektörüne aktarılıyorsa o ülke için ge­lişmiş tanım uygulanır. Nurkse'a göre ihracatın kalkınmada uyarıcı rol oynamasının diğer ne­denleri ise; ham medde kullanımında tasarruf sağlaması (burada teknolojik gelişme ve emeğin verimliliğinin artması söz konusudur), tarım mal­larına olan dış talep esnekliği giderek düşmesi­dir (Cevap B)


102. “uzun dönemde dinamik karşılaştırmalı üstünlüğü ihmal eden ülke, hayat standardı ve potansiyel gelişme hızları bakımından büyük kayıplara uğrayabilir.” görüşü aşağıdaki hangi iktisatçıya aittir?
J. Meade
Kravis
P. Samuelson
E. Chamberlin
S. Linder

Cevap : Gelişmekte olan ülkelerin karşılaştırmalı üstün­lüklere dayalı ihracatlarını geliştirmeleri gerekir. O halde, kalkınmakta olan ülkeler, uygun sana­yileşme politikaları izleyerek ekonomik yapılarını ve uluslararası işbölümündeki yerlerini değiştire­bilir. Nitekim uygulamada çoğu ülkelerin kalkın­ma çabalarının altında yatan ana unsur, ekono­mik yapıyı dinamik karşılaştırmalı üstünlüklere uygun biçimde değiştirmektir. Farklı bir ifade ile bu ülkeler tarım ekonomisi olmaktan çıkıp sana­yi toplumu durumuna gelmeyi amaçlarlar, işte bunun içindir ki uzun dönemde dinamik karşılaş­tırmalı üstünlük ihmal edilmemelidir. (Cevap C)


İktisadi Doktrinler Tarihi 2 (51-100) [Çözümlü]


51. Sabit bir reel faiz oranında, enflasyon bekleyişlerindeki artışın nominal faiz oranları üzerindeki etkisine ne ad verilir?

A) Reel ankes etkisi
B) Bekleyişler etkisi
C) Rasyonel bekleyişler etkisi
D) Yüksek enflasyon etkisi
E) Normal enflasyon etkisi

Cevap : Diğer adı da Fisher Etkisidir. (Cevap B)


52. Enflasyon oranının hızla düşürülebileceği varsayımı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Heteredoks istikrar programı
B) Aşamalı strateji
C) Soğuk hindi stratejisi
D) Sabitleştirme politikası
E) Çapa politikası

Cevap : Parasal büyüme oranının düşük tutularak fiyatlar üzerindeki baskı muhafaza edilmektedir. Büyük bir olasılıkla enflasyon oranı, üretim ve istihda¬mın yeniden artmasına olanak verecek kadar düşecektir. Sonunda ekonomi tam istihdam sevi¬yesine geri dönecektir. Bu uygulamaya Şok stra¬teji de denir. (Cevap C)